صوره الموت فی شعر خلیل حاوی و عبدالوهاب البیاتی (من منظور ذاتی و جماعی)

تصویر مرگ در شر خلیل حاوی و عبدالوهاب البیاتی(از دیدگاهی فردی و اجتماعی) دور از حقیقت نخواهد بود اگر بگوییم مرگ یکی از مهمترین موضوعاتی است که شاعران معاصر عرب و به ویژه خلیل حاوی شاعر لبنانی و عبدالوهاب البیاتی شاعر معاصر عراق به آن پرداخته اند؛ به طوری که می توان گفت مرگ یکی از پربسامدترین قضایایی است که این دو شاعر مورد عنایت خویش قرارداده اند . این پژوهش تلاشی است برای شناخت برخی از ابعاد این قضیه و آن همانا استفاده ی شاعر از تصویرهای اشاری (بینامتنی) و تصویر های فطری یا سرنمون ها و همچنین تصویر های خوشه ای است . تصویرهای ازلی ابدی یا فطری تصویرهایی هستند که یونگ روانشناش مشهور به آن اعتقاد دارد و آن را آرکی تایپ (سرنمون ) نامیده است؛ وی سرنمون را تصویرها و افکار و تخیلاتی می داند که در آنچه وی آن را ناخود آگاه جمعی می داند انباشته شده است و به ریخت های گوناگون در اسطوره ها و دین ها و آثاری که نویسندگان و شاعران آنها را می آفرینند آشکار می گردد . بخشی از این پژوهش ویژه ی آن است که برخی از این سرنمون ها را که با به تصویر کشیدن مرگ در شعر این دو شاعر پیوند دارد را بررسد . در این بررسی خواهیم دید که شاعران چگونه به کمک سرنمون هایی از عناصر طببیعت و حیوانات مثل آتش, باد, و عنکبوت, جغد و سگ که از تشبیه و استعاره ای که فهم آن آسان می نماید دور شده و به تصویر مرگ و فنا می پردازند و این تصویرها مفاهیمی چون شومی و ترس و عذاب را با خود به همراه دارند . تصویرهای اشاری تصویرهایی هستند که شاعر با استفاده از متون دیگر به آفرینش آنها پرداخته است و تجربه های ادبی خویش را برای رساندن معنی مقصود خویش به کار بسته است . در نظامهای مفهومی پژوهشهای نقدی معاصر این مفهوم با نامهایی چون بینامتنیت, فراخوانی شخصیات, به کار گیری میراث و نقاب نمایان گشته و همه ی آنها را شامل می شود . خواننده در پایان این بررسی پی خواهد برد که این شاعران صاحب چه اطلاعات عظیمی در باب ادبیات بوده اند؛ به طوری که این اطلاعات شامل متون و معلومات ادبی بسیاری از میراث عربی (مانند متنبی و معری و جبران خلیل جبران ) و جهانی ( مانند الیوت و لورکا ) و متون دینی (مانند انجیل و قرآن کریم ) بوده و خواهد دید که این شاعران به چه شکلی این متون را در تار و پود شعر خویش جای داده و چگونه به تبدیل آنها به جزئی سازمند از شعر خود پرداخته اند . منظور از تصاویر خوشه ای در واقع تصویر کلی یک شعر است که به وسیله شبکه ای از تصاویر و واژگان شعری طرح کلی یک شعر را به وجود می آورند که می تواند یک وحدت یا انداموارگی را زمینه ساز باشد . این کلمات می تواند هر مفهومی باشد که, به طور مثال در این پژوهش, با مرگ نزدیکی مفهومی دارد و آن را به ذهن متبادر می کند . مانند مرگ, قتل, ویرانی, نابودی, کفن, قبر, پژمردگی و ... واژگان کلیدی: مرگ, تصویر فطری(سرنمون), تصویر اشاری(بینامتنی), تصویر خوشه ای, خلیل حاوی و عبدالوهاب البیاتی .